Ragbi -Rugby- Sporu Nedir, Nasıl Oynanır ? |
Ragbi, İngiltere’nin Rugby şehrinde ortaya çıkmış bir spordur. iki takım arasında, oval bir topun el ve ayaklarla kontrol edilerek sayı yapılması esasına dayalı olarak oynanan takım oyunudur. Ragbi sporu 40'ar dakikalık iki yarı olarak oynanır. Devre arası çoğunlukla 10 dk olarak uygulanır. Oyuncu değişiklik hakkı 7’dir. Çocuk maçları daha kısa olabilir. Bir hakem, iki taç hakemi ve çoğu profesyonel maçta bir de kamera hakemi bulunmaktadır. Takımlar on beşer (15) kişiden oluşur. Rakibinden daha fazla sayı yapan taraf maçı kazanır.
Ragbi Topu
Özellikleri Nelerdir ?
Ragbi Topu Özellikleri Nelerdir ? |
Ragbi topunun
elips bir şekle sahip olması gerekir , dört panelden oluşmalıdır.
Yanlamasına çevresi 580 ile 620 milimetre arasında, uzunlamasına çevresi ise
740 ile 770 milimetre arasında olmalıdır. Deri ya da uygun sentetik malzemeden
yapılması gereken top su geçirmez ve elle tutulması kolay bir yapıya sahip
olmalıdır. Kütlesi 410 ile 460 gram arasında, içerisindeki hava basıncı 65,71
ile 68,75 kilopascal veya 0,67 ile 0,70 kg/cm2 basınçta
olmalıdır. Bazı özel turnuvalarda ve genç oyuncular arasında yapılan maçlarda
ise daha küçük boyutlarda top kullanılabilmektedir.
Ragbi Sahası
Ölçüleri Nelerdir ?
Ragbi Saha Ölçüleri Nelerdir ? |
Rugby –ragbi- sahası genişliği 70 metredir, iki kale sahası arasındaki mesafe ise 100 metredir. Kale çizgilerinin gerisinde en az 10 en fazla 22 metrelik sayı alanı bulunmaktadır.
Ragbi Kale
Ölçüleri Nelerdir ?
Ragbi Kale Ölçüleri Nelerdir ? |
Rugby –ragbi- kalesi görünümü H harfine benzemektedir. Bu kalelerin genişliği 5 metre 60 cm dir. İki direği birbirine bağlayan yerden 3 metre yükseklikte yatay bir direk vardır. Dikey uzanan iki yan direğin yüksekliği ise en az 3 metre 40 cm olmalıdır.
Ragbi -Rugby- Oyun Kuralları Nelerdir ?
- Rugby –ragbi- 15 şer kişilik iki takımın karşılıklı mücadelesini içerir. 15’li ragbi , 7’li ragbi türleri olduğu gibi bunlardan başkaca türleri de vardır.
- Oyun orta çizgiden yapılan vuruşla başlar. Sporcular ellerindeki topu düşürmeden rakip kale çizgilerine doğru koşmaya çalışırlar.
- Ragbide paslar her zaman geriye doğru elle atılmalıdır. Ve atak yapılan yöne doğru elden top düşürelemez.
- Sporcular topu elleri ve ayaklarıyla paslaşarak rakip takımın kale çizgisine doğru ilerlemeye çalışırlar. Elle pas sadece geriye doğru verilebilir.
- Bu oyunda elle ileri doğru pas verilmez, sporcular topu ileriye doğru sadece ayaklarıyla atabilirler.
- Geri pas kuralının ihlali ya da topun yere düşüp ilerlemesi halinde ofsayt kuralı devreye girer. Bu durumda scrum denilen kenetlenme durumu gerçekleşir, scrumda iki takımın forvet oyuncuları birbirine kenetlenir ve ortaya atılan topu kapmaya çalışırlar.
- Topla ilerleyen rakibi beline sarılarak durdurmak ya da rakibin üzerine kapanmak belirli kurallarla serbesttir.
- Top bir takımdan dışarıya çıktığında diğer takım çıkan noktadan oyuna başlar. Taç atışı sırasında taç kullanan takım, oyuncularından birini havaya kaldırarak topu almasını sağlayabilir.
- Bir oyuncu elinde topla rakip takım kale sahasına ulaşır ve topu zemine dokundurmayı başarırsa, buna try adı verilir ve bu durum 5 sayı değerindedir.
- Try yapan takıma conversion denilen kaleye ayakla sayı vuruşu hakkı verilir, bu vuruş sonucu top kale direklerinin arasından geçerse 2 sayı daha kazanılır.
- Oyun sırasından top yere çarptıktan hemen sonra topa ayakla vurularak atılan gole drop gol denilir ve 3 sayı değerindedir.
Tackle: Topu
elinde tutan oyuncuyu savunma takımı yakalayıp yere düşürebilir. Yere düşen
oyuncunun düştüğü anda elindeki topu bırakması şarttır. Veya düşmeden
arkadaşına pas olarak iletebilir veya yere sabit şekilde bırakabilir. Müdahale
sırasında oyuncunun omuzundan yukarısına asla temas edilemez.
Müdahale, topu elinde tutan oyuncunun omuzdan aşağısına kolları ile sarılmak
şeklinde olur. Omuz vurarak, iterek veya çelme gibi ayak oyunlarıyla oyuncuyu
devirmek kurallara aykırı. Ancak eller kullanılabilir. Müdahaleci oyuncu, rakip
devrildikten sonra rakibi hemen bırakmak zorundadır.
Ruck: Ruck iki
takımdan en az birer oyuncunun topu kapma mücadelesi sırasında oluşan
itiş-kakıştır. İki rakip oyuncunun birbirine sarılıp itmesiyle bir ‘ruck’
oluştuğu anda topa artık elle dokunulamaz. Topun yerde olması lazım. Ruck
oluşmadan hemen önce tek bir kez elle dokunma şansı vardır. Eğer geç kalırsa
artık eline alamaz. ‘Ruck’lar genellikle bir ‘tackle’ı müteakip oluşur. Diğer
oyuncular da ruck’a katılır. Oyuncular omuzlarını kiliteleyerek ruck’a katılır.
Ancak ruck’a ‘yandan katılmak kural dışıdır. Katılan her oyuncu en arkadaki
kendi takım arkadaşının arkasına omuzunu kenetleyerek katılabilir. Buna
‘kapıdan girme’ denilir. Bu sırada ruck’a katılan hiçbir oyuncu yerdeki topa
eliyle dokunamaz. Ya rakip takımı iterek topun üstünden uzaklaştırmaya veya
topu ayaklarıyla kendi arkalarına çekip rucktan çıkararak yeniden kazanmaya
çalışırlar.
Ruck’a
katılmayan her oyuncu, kendi takım grubundaki en arkadaki oyuncunun arka ayağının,
orta çizgiye paralel uzanan ofsayt çizgisinin gerisinde durmak zorundadır. Eğer
ofsayt halindeki bir oyuncu cuk veya maul’e katılırsa penaltı cezasıdır. Bir
takımın genelde forvetleri, ruck’a katılır. Scrum, rugby’nin oyuncu
yaralanmalarına en fazla neden olan en tehlikeli parçasıdır. Bu yüzden sadece
ayrıca özel eğitim almış oyuncular scrum’a katılır.
Maul: Ruck’a
benzer bir kenetlenmedir. Ama ruck’tan farklı olarak maul’de oyuncu yere
düşmemiştir ve top hala elindedir. Rakip takımın oyuncusu ona omuzlarıyla
kenetlendiği anda maul oluşur. Tıpkı ruck’ta olduğu gibi oyuncular yine sadece
kendi takım arkadaşlarının tarafından ve arkadan maul’e kenetlenebilir. Maul
bazen top elindeki takımca kazara oluşur bazen de bilinçli şekilde oluşturulur.
Topu elinde tutan takım, topu, arkasındaki arkadaşlarına elden ele ileterek
maul’den çıkarmaya çalışır. Maul bilinçli olduğunda, genelde atak takımın
defans takımın son 22 metre sahası içinde olduğunda başvurduğu bir taktiktir.
Maul ve ruck’a atlayarak, omuz vurarak girmek yasaktır. Maul ve ruck’a
katılmamış oyuncuya dokunmak kural hatasıdır. Tıpkı, ruck’ta olduğu gibi
maul’de de kenetlenmiş grubu veya oyuncuları devirmeye çalışmak ağır kural
ihlalidir.
Bir maul’de belli sürede top oynanma imkanı bulmazsa, hakem ‘scrum’ adlı yeniden başlama kararı verebilir.
Topu yeniden
oyuna almak
Scrum
Rugby’nin en
bilinen görüntüleri ‘scrum’ ile oluşur. Scrum, maul veya ruck ile kilitlenen
bir oyunu, yeniden ve adilane başlatma yöntemidir. Her iki takımın 8’er forveti
karşı karşıya dizilir. En ön sırada ortada ‘hooker’ dener oyuncular ile her iki
takımın ‘prop’ adı verilen ikişer oyuncusu durur. Bu 3’lü ön sıraların
arkasında iki lock ve iki flanker oyuncu durur. Her iki takımın üçüncü
sırasında ise 8 numaralı oyuncuları durur. Buna 3-4-1 dizilimi denir. Her iki
takımın oyuncuları birbirlerini arkalarına omuzlarıyla kenetlerler. Scrum
oluştuktan sonra iki önce sırasının arasında yer alan tünele top yavaşa
gönderilir. İki hooker, topu ayaklarıyla kendi gruplarının arkasına doğru
iletme mücadelesi yapar. Top 8 numaraya ulaştığında, 8 numara topu eline alıp pas
atabilir veya veya ayağı ile kontrol ederek ileriye taşıyabilir. (Rugby
maçlarındaki bazı unutulmaz scrum’ları aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz)
Lineout:
Futbolda taç atışına benzer bir başlama oyunudur. Top yan çizgilerden
çıktığında oynanır. Her iki takımın forvet takımları karşılıklı olarak taç
çizgisinden 5 – 15 metre uzaklıkta, birer metre arayla karşılıklı dizilir. Taç
atışı yapan takımın topunu havada yakalama mücadelesi sırasında bazen kendi
takım arkadaşlarını havaya kaldırarak topu yüksekte yakalama mücadelesi
verirler. (Rugby maçlarındaki bazı unutulmaz lineout atışlarını aşağıdaki
videodan izleyebilirsiniz)
Rugby’de gol
yolları ve sayı değerleri
Try: Futbol
topunu rakibin gol çizgisinin ötesine kadar taşıyarak, gol sahasında yere
vurmak takıma 5 sayı kazandırır
Conversion:
Amerikan futbolunda olduğu gibi ‘Try’ ile kazanılmış 5 sayılık bir avantajı
müteakiben ‘post’ adı verilen kale’ye doğru ayakla vuruş hakkı da kazanılır. Bu
vuruşta top, kalenin üst bölgesindeki iki direk arasından geçirilirse 2 sayı
daha kazanır.
Gol vuruşu: İki
şekilde olabilir:
1
– Penaltı: Üç sayılık Penaltı vuruşu bazı önemli kural hataları yapan
takıma verilen bir cezadır. Örneğin; düştükten sonra yerde topu tutmaya devam
etmek; düşürdüğü oyuncuyu yerde tutmaya devam etmek; ruck veya maul
formasyonlarına ofsayttan katılmak; ruck’ta topu ele almak veya elle iletmek;
scrum veya maul’u bilerek devirmek; dirsek, yumruk, tekme, kafa atmak, çelme
takmak; Topu elle ileriye doğru atmak; elle veya ayakla dışarıya atmak; top
elinde olmayan rakip oyuncuya müdahalede bulunmak.
2 – Drop kick: Topu ‘post’tan geçirerek 3 sayı kazandıran gol vuruşudur. Amerikan futbolundaki ‘saha golü’ vuruşundan farklı olarak Rugby’de top yere bırakılarak vurulmaz. Normal futbolda kalecilerin degaj yapması gibi elden bırakılan topa havadayken vurularak yapılır. Bir takım, ‘try’ için yeterince yaklaşamadığını düşündüğünde veya oyun stratejisi açısından ‘drop kick’e karar verebilir.
0 Yorumlar